Aanpak
In de afgelopen 20 jaar heb ik veel organisatie-ontwikkeltrajecten mogen begeleiden. Soms klein zoals een teambuildingtraject van een aantal dagen. Soms groot, zoals verandertrajecten van een jaar of meer. Tijdens deze trajecten heb ik ervaren, dat voor een succesvol verloop belangrijk is dat:
- De teamleden gecommitteerd zijn aan de doelen of de opdracht.
- De onderlinge teamleden elkaar goed aanvullen en hun eigen kwaliteiten en valkuilen kennen.
- Het team om kan gaan met de altijd aanwezige polariteiten of tegenstellingen.
De aanpak die ik vanuit ViaVision hanteer is altijd gericht op het invullen, of realiseren van deze randvoorwaarden.
Hoe? Door vooral het soms ingewikkelde gesprek, of ‘de plek der moeite’ niet te ontlopen.
In de praktijk betekent dit, dat de juiste vragen gesteld worden. En dat zijn vaak de vragen die niemand meer stelt, omdat er gedacht wordt dat we het antwoord daarop wel weten. En dat er geen genoegen wordt genomen met een half of ontwijkend antwoord.
Maar ook door concreet aan teambuilding te werken. Ervoor te zorgen dat mensen elkaar gaan kennen en gaan begrijpen. Dit vraagt dat teamleden elkaar ‘echt’ gaan ontmoeten, zonder oordeel, zodat ieders kwetsbaarheid zichtbaar wordt.
Tot slot is het belangrijk om de mogelijke tegenstellingen die er in een team leven, inzichtelijk te maken en te bespreken. Polarisatie verkleint de kans op het succesvol afronden van een opdracht. Begrip over iemands standpunt verkleint de kans op polarisatie.
Tijdens het uitvoeren van opdrachten zet ik, naast mijn kennis van- en ervaring met organisatie-ontwikkelprocessen, vaak een aantal instrumenten en/of methodieken in. Deze sluiten naadloos aan bij mijn eigen visie op organisatieontwikkeling:
bottom-up, vanuit zelfinzicht en commitment, ideeën op laten komen en deze gezamenlijk uitwerken tot vernieuwende, creatieve en concurrerende oplossingen.
Onderstaand zijn de aandachtspunten kort uitgewerkt en voorzien van een link naar instrument of methode.
Commitment
Hoe zorg je ervoor dat er niet alleen op papier bedacht wordt wat er allemaal verbeterd kan worden in een organisatie of team? Dat wat bedacht is, ook daadwerkelijk gerealiseerd wordt. Zodat iedereen er plezier in heeft, het beste van zichzelf geeft en het resultaat vaak nog beter is dan vooraf bedacht. Het ‘toverwoord’ in deze is commitment, of eigenaarschap. Commitment ontstaat op het moment dat mensen:
- een heldere, duidelijke opdracht krijgen,
- zichzelf kunnen verbinden met de ambities van de organisatie (het achterliggende doel) en de opdracht,
- zichzelf in hun opdracht kunnen ontwikkelen overeenkomstig de eigen ambities en ruimte krijgen om het beste van zichzelf in te zetten.
Dan ontstaat er commitment en voelen de betrokken medewerkers zich eigenaar van het project. Een project dat aan deze randvoorwaarden voldoet is ook een feest voor de opdrachtgever. Als projectteamleden verantwoordelijkheid nemen hoef je immers niet of minimaal bij te sturen en is er geen angst dat het resultaat tegenvalt.
Overigens overal waar opdrachtgever staat, kun je ook projectleider, of teamleider of manager of directeur, of …. lezen. En overal waar project staat kun je ook klus, taak of opdracht lezen.
ViaVision zet Projectmatig Creëren (PMC) als projectmanagement methodiek in om bovenstaande maximaal te faciliteren.
Persoonlijk leiderschap
‘Er kan je niets ergers overkomen dan geheel begrepen te worden.’
Carl Gustav Jung
Een belangrijke voorwaarde om goed te kunnen samenwerken is een gezonde dosis humor en zelfkennis. Zelfreflectie helpt om meer zelfkennis te krijgen. Daarnaast leer je ook ontzettend veel door de ogen van een ander, hoe een ander jou waarneemt en je daar feedback over geeft. Een andere manier om over je eigen gedrag te leren is via een Insights Discovery profiel. Insights is gebaseerd op de theorie van Jung en biedt op een eenvoudige wijze inzicht in iemands persoonlijke voorkeuren, gedrag en geeft inzicht in de eigen interactie met anderen.
Een Insights profiel is geen peroonlijkheidsprofiel en verklaart ook niet alles. Insights geeft wel mooie inzichten, die tot een beter begrip van jezelf en zeker ook van een ander leiden.
Ik gebruik Insights kleuren methode bij zowel teambuildingopdrachten als individuele begeleiding.
Polariteiten
Ik werk graag en vaak met polariteiten, of tegenstellingen. We kennen allemaal de ingewikkelde tegenstellingen van deze tijd. Er zijn ook kleine en simpele tegenstellingen zoals: oud versus jong, centraal versus regionaal, autonomie versus bureaucratie, of vrouwelijk versus mannelijk. Polariteiten zijn altijd aanwezig en beide kanten van een polariteit zijn waar, wat de tegenstelling onoplosbaar maakt. Dit betekent dat het belangrijk is om de polariteit en de eigen positie hierin te begrijpen om zo te leren om te gaan met polariteiten.
Spannings- of speelvelden
In teams waarin men dit heeft geleerd, is er veel minder gedoe en zijn er geen spanningsvelden. Er wordt goed samengewerkt en betere besluiten genomen. De teamleden hebben geleerd om te zorgen dat er in plaats van een spanningsveld een speelveld ontstaat.
Deep Democracy is een prachtige methode, die helpt om te zien en te begrijpen wat er ‘onder water’, groepsdynamisch gebeurt en welke potentiële spanningsvelden er zijn. Als dit inzicht er is, ontstaat er ruimte voor het nemen van goede besluiten. De spanningsvelden zijn opgelost en er is ruimte ontstaan om te blijven spelen!