Context:
Onlangs heb ik een negen-tal aankomende procesbegeleiders binnen de Nederlandse organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) opgeleid. Deze training vond plaats in het kader van de pilot invoering van Project Matig Creëren (PMC) binnen NWO.
Tijdens deze training leren de deelnemers wat procesbegeleiding inhoud, wat je wel en wat je niet als procesbegeleider doet. Maar deelnemers leren tijdens deze training vooral veel over zichzelf: wat je bij een groep oproept, zonder dat je iets doet; hoe moeilijk het is om vrij van oordelen te blijven; wat je te doen hebt om uit de inhoud te blijven; en hoe lastig het is om i.p.v. je eigen programma te zien wat de groep nodig heeft en dus de groep te volgen.
Leren op deze vlakken lukt alleen als er sprake is van een intieme en ‘veilige’ setting, waarin iedereen zichzelf durft te zijn en de eigen onhandigheden en onzekerheden durft te laten zien.
De NWO procesbegeleiders waren erg tevreden over de training en dat lag niet alleen aan de groep zelf, de trainer en het programma. Deze training van 2 blokken van 2 dagen is namelijk op 2 bijzondere locaties gehouden .
Uitdaging:
Hoe creëer je een situatie waarin er maximaal geleerd kan worden, of waar deelnemers maximaal kwetsbaar durven te zijn.
Het begint uiteraard met je eigen houding, hoe jij je als trainer procesbegeleider opstelt. Des te meer je kwetsbaarheid en openheid toont, des te meer de deelnemers zich op hun gemak zullen voelen.
Een goed, gevarieerd en prikkelend programma, je eigen deskundigheid zijn ook zaken die helpen.
Een punt wat vaak, afgeleid van de locaties waar veel sessies en trainingen worden gehouden, te weinig aandacht krijgt is het belang van een inspirerende locatie. Zeker voor trainingen waar persoonlijke ontwikkeling een rol in speelt vind ik het belangrijk om naast de bovenstaande punten ook een locatie te regelen die de intimiteit versterkt. Uiteraard is dat best persoonlijk, maar uit mijn eigen ervaringen en de reacties van de groepen die ik heb getraind zijn locaties die in ieder geval aan de volgende eigenschappen voldoen geschikt:
- Ruime zaal met goede voorzieningen en aparte nissen, of sub-ruimtes, om in kleinere groepen te kunnen werken.
- In de natuur, met voldoende wandel mogelijkheden.
- Originele inrichting (dus geen standaard hotel-chique).
- Kunst aan de muren.
- Zo min mogelijk andere groepen, of voldoende ruimte, zodat je andere groepen niet of nauwelijks tegenkomt.
- Goede koffie en goede maaltijden die, liefst in een andere ruimte worden geserveerd.