Polariseren is op dit moment één van de meest gebruikte woorden. Er zijn voorbeelden te over. Denk aan de Verenigde Staten, onze eigen binnenlandse politiek, de zwarte piet discussie en natuurlijk de wolf!
Wat ze gemeen hebben is een gevoel van: het overkomt me, het is te groot, ik kan er weinig aan doen. En dat levert een gevoel van onmacht op. Het is goed om te weten dat we er wel iets aan kunnen doen.
WIJ-ZIJ denken
Depolariseren betekent vooral niet mee gaan in het wij-zij-denken. Want dat is feitelijk wat er in situatie die polariseert gebeurt.
En realiseer je dat polarisatie niet alleen voorbehouden is aan politieke leiders of plaats vindt rond grote thema’s. Ook op de werkvloer, in een team, of in een straat is er vaak sprake van wij-zij denken: ‘Zij van de administratie …..’, ‘Die lui aan het begin van de straat….’, of ‘Die luie scholieren , die alleen maar op hun mobiel zitten’. Elke keer als we het over een groep hebben en niet over een individu zijn we aan het polariseren.
Deep Democracy
In mijn werk met teams, of afdelingen in organisaties ben ik altijd alert op polariserende uitspraken. Deze uitspraken staan voor iets wat in de onderstroom, of het groepsonbewuste leeft en de samenwerking belemmert. Deep Democracy biedt in dergelijke situaties een mooie aanpak en interventies om het onbesproken bespreekbaar te maken.
Door de aanwezige polariteiten, naar het niveau van het groepsbewuste te halen, wordt de tegenstelling bespreekbaar en dus ook hanteerbaar.
Polarisatie gaat in deze tijd erg snel. Door internet en social media worden meningen sneller gedeeld en lijken ze gemeengoed te zijn geworden. We zitten in een polarisatie voordat we erg erg in hebben. De vraag is dus hoe je daar uit kunt blijven?
Podcast
De podcast don’t talk politics, van Harmen van der Veen, geeft op een scherpe en leuke manier middels een aantal inzichten antwoord op deze vraag:
- Hoe snel je toch meegaat in de polarisatie.
- Wat je kunt doen om te depolariseren.
- Dat polariseren niet altijd slecht is, het heeft in deze tijd een negatieve bijklank gekregen.
- We polariseren op de een of andere manier bijna allemaal.
Mooi en leerzaam zijn zeker ook de analyses en inzichten van Bart Brandsma (polarisatie-expert), waar Harmen de podcast mee nabespreekt in de 6e aflevering. Het gaat dan, bijvoorbeeld over de wijze waarop Harmen luistert.
Luisteren
Een belangrijk depolarisatie instrument is luisteren. Maar hoe luister je eigenlijk naar iemand? Stephan Covey definieert in zijn boek de 7 eigenschappen van effectief leiderschap luisteren als: ‘eerst de ander proberen te begrijpen, voordat je zelf begrepen wilt worden’. Deze zin is eenvoudig uit te spreken, toepassen isingewikkelder. Het vraagt, dat je eigen mening of bevindingen wegdrukt, de ander centraal stelt en aandachtig luistert naar wat de ander zegt. Vaak zit er niet veel ruimte tussen de meningen of gevoelens van mensen.Doordat we vaak te veel met onze eigen mening bezig zijn en niet met wat de ander zegt, kan er een gepercipieerd meningsverschil ontstaan.
Teamsessie
Kortom ga luisteren! naar de podcast en naar collega’s, vrienden en je partner, om uit een mogelijke polarisatie te blijven of te depolariseren.
Wil je (ook) met je team aan de slag om de genoemde principes te leren toepassen en de samenwerking te verbeteren? Neem dan contact met mij op.